کد خبر 306979
تاریخ انتشار: ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۳ - ۱۱:۱۷

پس از انقلاب اسلامی ایران، موجی جدید در حوزه شعر اجتماعی شکل می‌گیرد که که در اوایل انقلاب، موضع گیری این شعرها بیشتر نسبت به تهاجمات خارجی بوده و به وضعیت داخلی توجه نمی‌شده است.

گروه فرهنگی مشرق - شعر امری ذوقی است، ولی به نظر می‌آید که غالبا در لحظات خاص به سراغ آدمی می‌آید. شاید بتوان گفت شعرهایی که در لحظات خاص سروده می‌شوند، قوت عاطفی بیشتری دارند. افراد یک جامعه به شعر و شاعر با یک نگاه احترام توام با لطفات نگریسته و او را در بسیار از موضوعات از سایرین جدا می‌کنند. شعر در سرزمین ایران از دیرباز رواج داشته و تاریخ ادبیات فارسی پُر از شاعرانی است که در سبک‌های مختلف شعر سراییده و شاعری کرده‌اند.
 
مجمع ناشران انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب بسته‌های پیشنهادی گوناگونی برای مخاطبان موضوعاتِ مختلف در نظر گرفته که یکی از این انواع بسته‌ها، بسته‌های پیشنهادی دستچینی از بهترین کتاب‌ها برای آشنایی با شعر اجتماعی، غزل‌های عاشقانه و اشعار آیینی است.
 
شعر اجتماعی مجموعا در ادبیات پارسی، خصوصا در اعصار قدیم، کمیت و کیفیت قابل توجهی ندارد و شاید جدی‌ترین حضور این نوع شعر پس از سنایی غزنوی در ادبیات دوره مشروطه محسوس باشد. پس از انقلاب اسلامی ایران، موجی جدید در حوزه شعر اجتماعی شکل می‌گیرد که که در اوایل انقلاب، موضع گیری این شعرها بیشتر نسبت به تهاجمات خارجی بوده و به وضعیت داخلی توجه نمی‌شده است. اما در دهه‌های اخیر بخش مهمی از این شعرها اختصاس دارد به مسائلی مانند رفاه طلبی. شعر اجتماعی در دو دهه اخیر و خصوصا در دهه هشتاد، بسیار پر‌رنگ‌تر و پر قدرت‌تر در روند شعر جریان دارد.
 
«چمدان‌های قدیمی»، سروده علیرضا قزوه اولین کتاب پیشنهادی در حوزه شعر اجتماعی است. این کتاب یک بِه‌گزینی از چند دهه فعالیت جدی قزوه در حوزه شعر و خاصه در قالب غزل است که توسط شاگردان وی جمع آوری شده و شامل 56 غزل از بهترین غزل‌های اوست. از نکات در خور توجه این مجموعه این است که مخاطبی که آشنایی با شعر قزوه ندارد با خواندن این مجموعه یک آشنایی کلی با شعر وی پیدا می‌کند. قزوه دارای یک قلم قدرتمند و تاثیرگذار است و واژه واژه  غزل او گواه این است که قزوه جایگاه مهم و ویژه‌ای در شعر معاصر دارد. علیرضا قزوه از نقاط مهم شعر معاصر است چه از لحاظ ویژگی‌های ادبی و چه از نظر اندیشه و «چمدان‌های قدیمی» می‌تواند شناسنامه خوبی برای او درباره فعالیتش در عرصه غزل سرایی باشد. این مجموعه شعر را شهرستان ادب منتشر کرده است.
 
«حق السکوت» مجموعه غزلی است از شاعر جوان و موفق شعر امروز محمد مهدی سایر که کتاب برگزیده سال جمهوری اسلامی در سال 1389 هم شده است. این دفتر شعر از لحاظ موضوعی به طور کلی به شعرهایی که مبین حال خود شاعر است و چند شعر آیینی و چند تغزل واره تقسیم می‌شود. شاعر در ساخت و صورت-گرایشاتی به سبک اصفهانی و در اشاره‌ای مستقیم‌تر به بیدل دهلوی دارد ولی این گرایش باعث نشده شاهر عرق در مضمون سازی مفرط شود و شاخصه‌های دیگر شعری را فراموش کند. شاعر در غزلی به نام راه در این دفتر شعر، حکایت سیر خود در یک جاده را روایت می‌کند که نشان می‌دهد ذهنش با همه گرایشاتی که به سبک اصفهانی دارد به یک ذهن بیت محور محض تبدیل نشده و قدرت تولید روایت و ادامه آن را دارد. شاعر در غزل‌هایی سادگی زبان شعر خود را بیشتر می‌کند ولی در هین سادگی، کلام شاعر از لایه‌های مختلف زبانی و صناعی برخوردار است. این کتاب از سوی مخاطبان شعر هم با استقبال قابل توجهی مواجه شده و این برای جبهه شاعران انقلاب اسلامی که محمدمهدی سیار هم جزئی از آنهاست امتیاز خوبی محسوب می‌شود. این دفتر شعر را انتشارات فصل پنجم به زیور طبع آراسته است.
 
یکی از انواع شعری که بسیار مورد توجه است غزل‌های عاشقانه است. «روی جاده ابریشم شعر» آخرین مجموعه شعر مرحوم استاد محمد قهرمان است که نام آن را استاد شفیعی کدکنی انتخاب کرده است. این کتاب شامل پنج بخش است؛ بخش اول شامل تمام غزل‌ها، بخش دوم رباعی‌ها، بخش سوم دوبیتی‌ها، بخش چهارم قطعه‌ها و بخش پنجم متفرقات است. قهرمان از بزرگان شعر خطه خراسان و از بهترین شاعران معاصر است. غزل او در سبک و ساختار اصفهانی  است و یادآور شعر بزرگان این سبک خصوصا صائب تبریزی است. غزل قهرمانی غزلی است سرشار از ظرافت‌های شاعرانه و نیز زبانی بدون نقص و کلامی استوار. مجموعه اشعار «روی جاده ابریشم شعر» را انتشارات جمهوری منتشر کرده است.
 
«از ترمه و غزل» گزیده‌ای است از آثار مرحوم استاد حسین منزوی که با نظارت خود او به رشته تحریر در آمده است. این گزیده شعر شامل هفت بخش به نام‌های «حنجره زخمی تغزل»، «با عشق تاب می‌آورم»، «از شوکران و شکر»، «با عشق در حوالی فاجعه»، «همچنان از عشق»، «از کهربا و کافور» و «تیغ و ترمه» است. زبان شعر منزوی در تغزل‌هایش سهل و ممتنع و بسیار به زبان سعدی نزدیک است. شعرهای آزاد و سپید منزوی اگرچه نمونه‌های نسبتا موفقی از این نوع شعر هستند ولی در سایه شکوه غزل‌های او رنگی ندارند. حسین منزوی نقشی تعیین کننده در روال غزل معاصر خصوصا پس از خود داشته به طوری که ردپای او را در بسیاری از شاعران بزرگ امروز می‌توان مشاهده کرد. انتشارات روزبهان این اثر را چاپ کرده است.
 
شعر مذهبی یا ولایی یا «شعر آیینی» که در دهه اخیر مرسوم شده است، از گذشته در ادبیات حضور داشته و همچنان این حضور امتداد دارد که مهم‌ترین بخش آن از لحاظ محتوایی، مدح آل‌الله و ستایش بزرگواری و جایگاه ایشان است. کتاب «یک آسمان پرواز» در برگیرنده مجموعه اشعار منتشر شده استاد محمدعلی مجاهدی(پروانه) است. محمدعلی مجاهدی از پیشکسوتان ادبیات آیینی و شعر ولایی است و غالب سروده‌های او مدایح و مراثی اهل بیت علیهم السلام است. با این حال در عرصه شعر دفاع مقدس یا اجتماعی و ... نیز آثار خوبی ارائه کرده است. دفتر پژوهش و نشر سهروردی این مجموعه را منتشر نموده است.
 
«دل سنگ آب شد» مجموعه‌ای از سروده‌های مذهبی علی انسانی شامل 21 بخش با موضوعات یکتاپرستی و مناجات، حضرت امیرالمومنین (ع)، حضرت فاطمه (س) و سایر اهل بیت و اولاد طاهرین ایشان است. علی انسانی از مرثیه پردازانی است که ضمن شاعر بودن از مادحین اهل بیت (ع) نیز به حساب می‌آید. شعر انسانی هم به لحاظ فرم هم زبان و هم صور شاعرانه، شعری نسبتا غنی است. او هم مقتضیات فنی شعر را می‌شناسد و هم اقتضای فضای هیئت را و به دنبال ایجاد حلقه‌های ارتباطی مستحکم بین این دو فضا است و تقریبا هم موفق بوده است. او در اغلب سروده‌هایش خصوصا سوگ سروده و مراثی جانب اعتدال را هم در معنی هم در عاطفه و احساس و هم در تصویر رعایت می‌کند. قریحه شعری انسانی یک قریحه جوشان ولی در برخی موارد فاقد وسواس است.
منبع: فارس

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 2
  • در انتظار بررسی: 0
  • غیر قابل انتشار: 0
  • محمد صادق ۱۸:۱۸ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۵
    0 0
    اسم کتاب سوم رو اصلاح کنید: از ترمه و تغزل
  • محمد صادق ۱۸:۲۰ - ۱۳۹۳/۰۲/۱۵
    0 0
    نویسنده کتاب دوم هم «سیار» نه سایر

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس